Atkins gibi düşük karbonhidratlı diyetler kilo kaybı için gittikçe popülerlik kazanmış ve bazı hastalıklar için olan riskleri azaltmak üzere gelecek vadetmiş olsa da, Amerika’da yapılan ve 25 yıl süren bir çalışmaya göre bu tip diyetler yaşam süresini dört yıla kadar kısaltabiliyor.
The Lancet Public Health’de yayınlanan ve makul miktarda karbonhidrat tüketiminin ya da hayvansal proteinler ve yağları bitkisel olanlarla değiştirmenin daha sağlıklı olduğu sonucuna ulaşan çalışmada, Amerika’da yaşayan 15.400 kişiden yedikleri, içtikleri ve porsiyon büyüklükleri konusunda anketler doldurmaları istendi. Ardından bilim insanları bu bilgiler doğrultusunda kişilerin karbonhidrat, yağ ve proteinlerden aldıkları kalori miktarlarını hesapladılar.
Makul Miktarda Karbonhidrat Tüketimi Ömrü Uzatıyor
Katılımcıları ortalama 25 yıl boyunca takip eden araştırmacılar, enerjilerinin yüzde 50 ila 55’ini karbonhidratlardan alan insanların (makul miktarda karbonhidrat tüketen grup), az ve yüksek miktarda karbonhidrat tüketen gruplara oranla ölüm risklerinin daha az olduğunu buldular.
Karbonhidratlar sebze, meyve ve şekeri içerir ancak bunların başlıca kaynakları patates, ekmek, pirinç ve kahvaltılık gevrekler gibi nişastalı gıdalardır. Araştırmacılar makul miktarda karbonhidrat tüketen gruptakilerin 50 yaşından sonra ortalama 33 yıl daha yaşamalarının beklendiği tahminine vardılar. Bu tahmin:
- Enerjilerinin yüzde 30 veya daha azını karbonhidratlardan alan insanlardan (fazla düşük miktarda karbonhidrat tüketen grup) dört yıl daha fazlaydı
- Yüzde 30-40 oranında karbonhidrat tüketen gruptan (düşük karbonhidrat) 2.3 yıl daha fazlaydı
- Yüzde 65 ve daha fazla oranda karbonhidrat tüketen gruptan (yüksek karbonhidrat) 1.1 yıl daha fazlaydı
Çalışmanın bulguları, daha önce yapılmış olan ve 20’yi aşkın ülkeden 400.000’den fazla insanı kapsayan çalışmaların sonuçlarıyla benzerlik taşıyordu.
Bitkisel Protein Ve Yağlar Sağlık İçin Önemli
Bilim insanları daha sonra, hayvansal protein ve yağlardan zengin düşük karbonhidratlı diyetlerle bolca bitkisel protein ve yağdan oluşan diyetleri karşılaştırdılar. Buldukları sonuç, karbonhidrat yerine daha fazla dana, koyun, tavuk eti ve peynir yemenin kısmen artış gösteren ölüm riskiyle ilişkili olduğuydu.
Ancak karbonhidratlar yerine baklagiller ve sert kabuklu yemişler gibi bitkisel proteinler ve yağlar yemenin ölüm riskini kısmen düşürdüğü bulundu.
Çalışmaya öncülük eden Dr. Sara Seidelmann’a göre, Kuzey Amerika ve Avrupa’da yaygın olan ve hem sağlık hem de kilo verme stratejisi olarak giderek popülerlik kazanan hayvansal gıdalara dayalı düşük karbonhidratlı diyetler daha kısa yaşam süresiyle ilişkili olabilir ve bunların teşvik edilmemesi gerekiyor.
Çalışmanın yazarları, karbonhidratları kısıtlayan Batı tarzı diyetlerin genellikle daha az sebze, meyve ve tahıl tüketimiyle birlikte daha fazla hayvansal protein ve yağ tüketimine yol açtığını ve bunun vücutta enflamasyon ve yaşlanma meydana gelmesiyle ilişkilendirildiğini belirtiyorlar.
Ancak bu çalışmanın kısıtlı kaldığı bazı noktalar da bulunuyor. Şöyle ki, bulgular sebep sonuç ilişkisi yerine gözlemelere dayalı olarak kurulan ilişkilere dayanıyor. Bununla birlikte incelenen insanların yedikleri gıdalar da onların kendilerinin rapor ettiği bilgilere dayanıyor; yani bu bilgiler gerçek olmayabilir.
Ayrıca araştırmacılar beslenme sistemlerini sadece çalışmanın başlangıcında ve altı yıl sonrasında ölçümlediler. Bu da takip eden 19 yıl içinde insanların beslenme tarzlarının değişmiş olabileceği anlamına geliyor.
Kahvaltılık gevrekler? Hiçbir düzgün besin değeri bulunmayan, içinde yüksek miktarda glukoz şurubu gibi yapay ve zehirli şeker barındıran kahvaltılık gevrekler ömrü uzatıyor? Bunu söyleyen araştırmacıların kesinlikle yanlı olduğunu düşünüyorum. Sağlıklı beslenme akımı yüzünden satışlar azaldı sanırım. Karbonhidrat tüketilsin ama basit karbonhidrat içeren ekmek, mısır gevreği değil, sebzelerdeki kompleks karbonhidratlar mümkünse.