Eğer susuz kalmış bir bitki bir çığlık atarsa ama bu bizim duyamayacağımız bir frekansta olursa, bu yine de bir ıstırap çığlığı olarak sayılır mı? bioRxiv’da yayınlanan bir çalışmaya göre, bu sorunun cevabı kesinlikle evet.
Araştırmacılar şimdi ilk kez, tıpkı hayvanlar gibi, bitkilerin de susuz kaldıklarında veya fiziksel olarak bir zarar gördüklerinde hissettikleri acıyı duyulabilir bir şekilde seslendirebildiklerine dair kanıtlara sahip gibi görünüyor. Çalışma, bilim insanlarının bitkilerin çevrelerini nasıl algıladıkları ve çevreleriyle nasıl etkileşim kurdukları konusunda giderek artan anlayışlarına yeni bir boyut daha ekliyor.
Son yıllarda, bitkilerin bilim insanlarının sandığından çok daha duyarlı olduğu oldukça açık bir hal aldı. Onların böceklerin dokunmasına tepki verdiği, ışık kaynaklarına doğru döndükleri ve hatta bazılarının diğer bitkileri kokladıkları bile biliniyor.
Bitkilerin hissettikleri acıyı sesli bir şekilde dışa vurup vurmadığını test etmek isteyen İsrail’deki Tel Aviv Üniversitesi’nden bitki bilimci Itzhak Khait ve ekibi, domates ve tütün bitkilerinin 10 santimetre uzağına ultrasonik sesleri algılayabilen mikrofonlar yerleştirdiler ve sonra bitkilerin bir kısmını sulamayı bıraktılar, bir kısmının da saplarını kestiler.
Susuz Kalan Tütünler Sapı Kesilenlerden Daha Yüksek Sesler Çıkardı
Sonuçta 20 ila 150 kilohertz aralığında olan sesler elde eden araştırmacılar, mutlu ve sağlıklı olan bitkilerin bile arada bir sesler çıkardığını buldu. Ama sapları kesilen tütün bitkileri, kesilme işlemini takip eden bir saat içinde ortalama 15, domates bitkileriyse 25 ses çıkardı. On güne kadar ulaşan bir süre boyunca susuz bırakılan tütün bitkilerinin saatte yaklaşık 11 ses çıkardığı kaydedilirken, domates bitkilerindeyse bu sayının yaklaşık 35 olduğu bulgusuna ulaşıldı.
Çalışmada ayrıca, çığlıkların şaşırtıcı derecede de bilgilendirici olduğu bulundu. Ekip elde ettiği kayıtları bir makina öğrenmesi modeli kullanarak değerlendirdi ve model seslerin şiddetini ve frekansını kullanarak onların susuzlukla mı, fiziksel zararla mı, yoksa sadece günlük sıradan gevezeliklerle mi ilgili olduğunu ayırt edebildi. Araştırmacılar bunun sonucunda, susuz kalan tütünlerin, sapı kesilen tütünlerden daha yüksek sesler çıkardığını buldular.
Araştırmacılar bitkilerin bu sesleri nasıl çıkardıklarından henüz emin değiller. Ama insan kulağının duyamayacağı bir ses aralığında olan stres kaynaklı bu “çığlıklar”, fareler, yarasalar ve belki de başka bitkiler gibi ultrasonik frekansları duyabilen diğer organizmalar tarafından 4,5 metreye kadar olan mesafelerden duyulabilir.
Bu stres çığlıklarının tüm bitkiler arasında ne kadar yaygın olduğu net olarak bilinmiyor ama araştırmacılar şu anda diğer bitki türlerini de dinlemeye başlamış durumdalar.
Orijinal makale: SmithSonianMag
